Konjonktivit ile İlgili Bilmeniz Gerekenler

Konjonktivit Nedir?

Gözün kornea bölgesinin arka tarafında sklera denilen bir bölüm bulunur. Skleranın dışında bulunan beyaz renkli, damarlı bir zar vardır, bu zara konjonktiva adını veririz. Bu ince ve saydam zarda iltihaplanma meydana gelmesini “konjonktivit” olarak adlandırırız.

Konjonktivit halk arasında pembe göz yada pink eye hastalığı olarak da bilinir. Konjonktivit göz hastalığı birçok nedenden dolayı oluşabilir.

Konjonktivit Neden Olur?

Konjonktivit nedenleri oldukça çeşitlidir ve asıl etmen bir göz doktorunun detaylı muayenesi ile anlaşılır. Mikroplar en çok, alerji ve çevrede bulunan maddeler ve tahrişe neden olan (sigara dumanı ve hava kirliliği gibi)  maddelerden bulaşır. Konjonktiva basit bir doku olduğundan bu her üç nedenden de kızarabilir.

Konjonktivit Bulaşıcı Mıdır?

Viral ve bakteriyel konjonktivit son derece bulaşıcıdır. Kolayca yetersiz el yıkama yoluyla veya konjonktivit hastalığı olan bireyin kişisel eşyalarının (havlu, makyaj malzemesi, peçete vb.) paylaşımıyla bulaşır. Öksürme ve hapşırma da bulaşma yollarındandır. Ancak “Konjonktivit bulaşıcı mı?” sorusunun cevabı doktor tarafından hastalığın nedeni belirlendikten sonra verilebilir. Bu yüzden belirtiler ortaya çıkar çıkmaz bir doktora başvurulmalıdır. Bu noktada konjonktivit çeşitlerine göz atmakta fayda olacaktır.

Konjonktivit Çeşitleri Nelerdir?

Hastalık oluşum nedenine göre sınıflara ayrılır. Bunlar; enfeksiyona bağlı veya alerjik kökenli konjonktivittir.

Enfeksiyona bağlı olanlar

• bakteriyel konjonktivit,
• viral konjonktivit,

Enfeksiyon bağlı olmadan gelişen türlerde de;

• alerjik konjonktivit,
• dev papiller konjonktivit
• irritatif konjonktivit gibi ayrımlar yapılmaktadır.

Ancak tedavi için bilinmesi gereken en önemli husus hastalığın enfeksiyonel mi yoksa alerjik mi olduğu bilgisidir.

Akut Konjonktivit Nedir? Akut İle Kronik Konjonktivit Arasındaki Fark Nedir?

Akut konjonktivitler 3 haftadan daha kısa (genellikle  7-8 gün) sürer. Hasta tedavi gördüğünde ise bu süre ortalama 4-5 güne iner. Akut atopik konjonktivit ise alerjik reaksiyonlar sonucu ortaya çıkan konjonktivitlere verilen isimdir.

3 haftadan daha uzun süren ve beraberinde blefarit ve dakriosistit gibi kronik hastalıkları da getiren konjonktivitler ise kronik konjonktivit olarak adlandırılır.

Viral Konjonktivit Nedir?

Viral konjonktivit, hastalık virüs nedeniyle ortaya çıkarsa gelişir. Hastalığın bu türü oldukça bulaşıcıdır ve salgına neden olabilir. Bu hastalığa neden olan pek çok virüs bulunur; adenovirüs, herpes simplex virüsü, varisella zooster virüsü bunlardan birkaçıdır.

Bakteriyel Konjonktivit Nedir?

Bakteriyel konjonktivit konjonktiva zarının bir bakteri sebebiyle iltihaplanması sonucunda ortaya çıkar. Çocuklarda konjonktivit %78 oranında bakteriler nedeniyle oluşur. Bakteriyel konjonktivit de bulaşıcıdır.

Yenidoğan Konjonktivit (Gonokoksik Konjonktivit) Nedir?

Yeri gelmişken yaşa bağlı konjonktivitlerde bu konudan da bahsetmemiz gerekiyor. Yenidoğan konjonktiviti olarak da bilinen bu hastalık Neisseria gonorrhoeae isimli bir bakteri sebebiyle ortaya çıkar. Vajinal doğum sırasında bu bakterilere maruz kalan bebekte, doğumdan 24-48 saat sonra belirtiler görülmeye başlanabilir.

Alerjik Konjonktivit Nedir?

Alerjik konjonktivit en sık görülen alerjik göz hastalıklarından biridir. Hasta için alerjen bir maddeye maruz kalındığı sürece oluşması nedeniyle halk arasında geçmeyen konjonktivit olarak bilinir. Polen, çim, toz gibi maddeler en bilinen alerjenlerdendir.

Papiller Konjonktivit Nedir?

Toksik veya dev papiller konjonktivit olarak da bilinen hastalıktır. Genellikle kontakt lens kullanan hastalarda görülür. Aynı zamanda bazı ilaçların yan etkisi olarak da gelişebilmektedir.

Konjonktivit Belirtileri

• Mikrobik sebeplere bağlı konjonktivitlerde çoğunlukla kalın, sarımsı ve yeşil renkteki akıntıdan, göz kapağına bakıldığında kolaylıkla anlaşılan şişlik, hassasiyet, gözde bariz kızarıklık, çapaklanma, bazen göz sulanması, ışığa karşı hassasiyet, kulak çevresindeki lenf bezlerinde aşırı şişme (lenfadenopati) ve ağrı gibi belirtiler ile kendini gösterir.
• Çok çapaklı durumlar akut bir enfeksiyon belirtisidir ve geç kalmadan göz doktoruna başvurmanız gerekmektedir. Diğer taraftan bazı diğer mikropların neden olduğu konjonktivitlerde çok az çapak olur ve sadece sabahları göz kapağı kenarlarında görülür.
• Virüsler de konjonktivit sebebidir. Bazı virüsler yalnızca gözde belirti verirken bazıları da nezlede olduğu gibi göz, boğaz ve burnu tutar.
• Viral nedenli konjonktivitlerle bir, iki hafta süren sulu akıntı görülür. Çoğunlukla tek taraflı başlar ve diğer gözü etkiler.
• Mikrobik ve virütik konjonktivitler çok bulaşıcıdır ve mendil, yastık gibi kişisel eşyaların ortak kullanımı ile bulaşma riski vardır. Konjonktivitli kişilerle temas ederseniz vakit geçmeden ellerinizi yıkayınız.
• Alerjik konjonktivit belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Saman nezlesi gibi alerjilerde çok kaşıntı olurken diğerlerinde sadece kızarıklık gözlenebilir.

Konjonktivit Tedavisi Nasıl Yapılır?

• Konjonktivit göz damlası ile tedavi edilebilir ancak hangi damlaları kullanacağınıza ve ne kadar süre kullanmanız gerektiğine konjonktivitin durumuna göre karar veririz. Konjonktivitler görme bozukluğuna yol açmazlar.
• Alerjik konjonktivit damla, topikal nonsteroid damlalar yan etkileri sıkı bir şekilde takip edilerek kullanılabilir. Soğuk uygulama ve suni göz yaşı ilaçları gözü rahatlatmakta faydalı olabilir.Alerjik reaksiyonlarda antihistaminik konjonktivit ilaçları kullanılabilir.
• Çoğu viral enfeksiyonda ise hastalığı tedaviye yönelik bir yöntem bulunmamaktadır. Konjonktivit damla bu durumda işe yaramayacağı için doktorun vereceği rahatlatıcı ilaçlar kullanılabilir.

Konjonktivitten Nasıl Korunuruz?

Halk arasında kırmızı göz olarak da adlandırılan konjonktivit hastalığından korunmak için:

• Elleri sık sık yıkamak önemli, diğer insanların kişisel eşyalarını (havlu, makyaj malzemesi gibi) kullanmaktan kaçınmak da öyle,
• Gözde enfeksiyon varsa havuza girilmemeli,
• Havuz gibi enfeksiyon bulaşmasına çok müsait olan yerlerde mutlaka havuz gözlüğü takılmalı,
• Lens kullanılıyorsa eller yıkadıktan sonra takma ve çıkarma işlemi yapılmalı, lens solüsyonunun her seferinde yenilenmesi gerekmektedir.
• Hapşırırken ve öksürürken ağız hemen kapatılmalı, eller yıkanmadan gözle temas etmemeli.
• Lensler kesinlikle paylaşılmamalı,
• Ellerimizin sürekli temas halinde olduğu bölgeler (mutfak tezgahı, kapı kolu gibi) sürekli hijyenik olmalı,
• Duş alırken kontakt lens mutlaka çıkartılmalı,
• Cildimize doğrudan temas eden makyaj malzemeleri kesinlikle paylaşılmamalı.

Konjonktivit Hastalığı ile İlgili Sık Sorulanlar

Konjonktivit ne kadar sürer?

Akut konjonktivitler 3 haftadan daha kısadır ve çoğunlukla 7-8 gün sürer. Konjonktivit taşıyan hastası tedavi gördüğünde bu süre ortalama 4-5 güne iner. Kronik konjonktivitler 3 haftadan uzun sürer ve beraberinde blefarit ve dakriosistit gibi kronik hastalıklara sebep olabilir.

Kalıcı konjonktivit başka hangi hastalıkların habercisi olabilir?

Kalıcı konjonktivit romatoid artrit, sistemik lupus eritematozus gibi romatizmal hastalıkların belirtisi olarak ortaya çıkabilir.

Konjonktivit kaç günde geçer?

Konjonktivitleri, akut (hızlı balayan ve kısa süren) ve kronik (uzun süren ve tekrarlayan) konjonktivitler olarak ikiye ayırırız.
Akut konjonktivitler 3 haftadan daha kısa ve genellikle 7-8 gün süren konjonktivitlerdir. Tedavi ile birlikte bu süre ortalama 4-5 güne kadar iner. Kronik konjonktivitler ise 3 haftadan daha uzun sürer ve beraberinde blefarit ve dakriosistit gibi kronik hastalıklar da olur. Tedavi ile iyileşme sürecini hızlandırırız. Bu noktada önemli olan, hastanın mümkün olan en kısa sürede göz doktoruna gitmesidir.

Konjonktivit kendiliğinden geçer mi?

Bu sorunun cevabı konjonktivitin nedeni ile yakından ilişkilidir. Bakteri nedenli konjonktivitler kendiliğinden zamanla iyileşebilir. Bunun haricinde alerjik konjonktivitte alerjen madde ortadan kalktıysa hastalığın ekndiliğinden geçtiğini düşünmeniz olasıdır. Tedavi hastanın en kısa sürede iyileşmesi için uygulanmalıdır ve tedaviye bir göz doktoru karar vermelidir.

Konjonktivit’te Kimler Risk Grubundadır?

Alerjisi olan kişiler, virüs ya da bakterilerin kolaylıkla yayılabileceği kreş, okul, ofis gibi kalabalık yerlerde bulunan çocuklar, uzun süre kullanılan lens takanlar risk gruplarındandır.